Wiązówka błotna

Opis rośliny

Właściwości wiązówki błotnej

Stany zapalne oraz działanie przeciwbólowe

Wiązówka błotna przede wszystkim wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe w przypadku reumatyzmu. Obecne w kwiatach związki salicylowe hamują biosyntezę prostaglandyn – związków zapoczątkowujących i podtrzymujących stany zapalne w różnych narządach. [1] Stosowana jest pomocniczo (razem z chemioterapią, balneoterapią lub dietą) w trakcie leczenia przewlekłego i postępującego gośćca stawowego, tym bardziej u osób starszych. Wspiera także leczenie początkowych objawów reumatyzmu mięśniowego, łagodzi bóle stawowe i mięśniowe (w tym bóle i przykurcze mięśni szkieletowych) oraz zakwasy, a także działa znieczulająco w przypadku bólu głowy i zębów. [2], [3]

Gorączka oraz układ moczowy

Wiązówka jest również pomocniczym środkiem oczyszczającym i przeciwgorączkowym. Flawonoidy nieznacznie pobudzają czynność gruczołów potowych, przez co obniżają gorączkę oraz wspierają leczenie grypy i przeziębienia. Zwiększają także ilość wydalanego moczu, łagodzą dnę moczanową oraz ułatwiają usuwanie z organizmu szkodliwych związków przemiany materii. [4], [5]

Przewód pokarmowy

Wyciągi z wiązówki mają korzystny wpływ na układ pokarmowy oraz działają antybakteryjnie. Działają słabo ściągająco, nieznacznie przeciwbiegunkowo i żółciopędnie. Wspomagają trawienie, niwelują wrzody żołądka, zgagę, nadkwasotę oraz nudności. [4], [5]

Drobnoustroje

Wyniki wielu badań potwierdziły aktywność przeciwdrobnoustrojową metanolowych ekstraktów, zarówno z części nadziemnych wiązówki, jak i korzenia. Potencjał przeciwbakteryjny obu ekstraktów był podobny w stosunku do większości badanych bakterii. Najwyższą skuteczność ekstraktów zaobserwowano, przede wszystkim wobec Pałeczki okrężnicy, Paciorkowca kałowego oraz Pałeczki ropy błękitnej. W przypadku Escherichia Coli, ekstrakt z części nadziemnych okazał się silniejszy. [6]

W przypadku grzybów, oba ekstrakty (części nadziemne oraz korzeń) wykazały wysoką skuteczność wobec Penicillium chrysogenum i Fusarium oxysporum, z czego ekstrakt z części nadziemnych okazał się być silnym środkiem przeciwbakteryjnym również wobec Trichoderma harzianum. [7] Wiązówka zwalcza bakterie zakażające pokarmy, przez co jest naturalnym konserwantem spożywczym. [8]

Działanie przeciwutleniające

Aktywność antyoksydacyjną oraz wymiatającą wolne rodniki części nadziemnych i ekstraktów z korzeni oceniono w obu przypadkach jako bardzo wysoką. Ponadto, dla obu właściwości, ekstrakt z korzenia wiązówki błotnej okazał się skuteczniejszy, w porównaniu z ekstraktem z części nadziemnych. Do tego ekstrakty wykazują dobrą aktywność przeciw utlenianiu lipidów w mięsie aż do siódmego dnia przechowywania, a ekstrakt z korzenia miał lepsze właściwości przeciw utlenianiu lipidów niż wyciąg z nadziemnych części. [6], [8] Ponadto ekstrakty metanolowe z korzenia wiązówki mogą skutecznie chronić przed uszkodzeniem DNA indukowanym przez rodniki hydroksylowe. [4]

Zewnętrznie

Stosowana zewnętrznie ma właściwości ściągające, przeciwzapalne, antyseptyczne i łagodzące. Skutecznie pomaga osobom z cerą trądzikową, cerą tłustą i mieszaną, a także przeciwdziała powstawaniu przebarwień. Do tego leczy rany, owrzodzenia, zakażenia skóry i zapalenie spojówek. Z kolei aromaterapia sugeruje kąpiel z dodatkiem wiązówki, dzięki czemu działa odprężająco, rozluźniająco i uspokajająco. [5]

[1] Źródło: An ethnobotanical study on the usage of wild medicinal herbs from Kopaonik Mountain (Central Serbia), 2007
[2] Źródło: Characterization of phenolic compounds in wild medicinal flowers from Portugal by HPLC–DAD–ESI/MS and evaluation of antifungal properties, 2013
[3] Źródło: Xanthine Oxidase Inhibitors from Filipendula ulmaria (L.) Maxim. and Their Efficient Detections by HPTLC and HPLC Analyses, 2021
[4] Źródło: In vitro and in vivo assessment of the genotoxicity and antigenotoxicity of the Filipendula hexapetala and Filipendula ulmaria methanol extracts, 2015
[5] Źródło: Aktywność farmakologiczna wyciągów z Filipendula ulmaria i Filipendula hexapetala, 2001
[6] Źródło: Bioactivity, stability and phenolic characterization of Filipendula ulmaria (L.) Maxim, 2015
[7] Źródło: The antimicrobial activity of pullulan film incorporated with meadowsweet flower extracts (Filipendulae ulmariae flos) on postharvest quality of apples, 2013
[8] Źródło: Chemical, biochemical and electrochemical assays to evaluate phytochemicals and antioxidant activity of wild plants, 2011

Rośliny o podobnym działaniu

RZS (Gościec stawowy) – Fiołek trójbarwny
Gorączka – Śliwa tarnina
Zgaga – Bylica piołun
Przebarwienia – Rozchodnik ostry

Przeciwwskazania do stosowania wiązówki

Nie stosować w przypadku uczulenia na aspirynę i pochodne salicylowe. Może wywołać reakcje alergiczne, takie jak wysypka, objawy astmy, zaburzenia ze strony układu pokarmowego. Duże dawki mogą powodować dolegliwości żołądkowe i mdłości. Nie powinny jej stosować również dzieci do 12 roku życia, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Należy uważać w przypadku stosowania jej razem z lekami przeciwzakrzepowymi, ponieważ wiązówka nasila ich działanie.

Pozyskiwanie

Zbieramy na początku kwitnienia między czerwcem a lipcem, w suchy i słoneczny dzień. Ścinamy całe baldachy kwiatów i suszymy w warunkach naturalnych, w zacienionym i przewiewnym miejscu, rozkładając cienką warstwą na papierze lub w suszarni, w temperaturze do 30 stopni. Po wysuszeniu odrzucamy szypułki, a kwiaty przechowujemy w szczelnie zamkniętym pojemniku, bez dostępu do światła.

Składniki aktywne

Przepisy z wiązówki błotnej