Opis rośliny

Pokrój
Osiąga wysokość od 50 do 70 cm.

Liście
Delikatne, miękkie, 2- lub 3-krotnie pierzaste, niekiedy lekko owłosione.

Kwiaty
Drobne w kolorze białym, o niewyraźnym kielichu, zebrane w 2-6 szypułkowe złożone baldachy. Pręcików 5 i 1 słupek.

Owoc
Podłużny. Drobna rozłupnia o dwóch rozłupkach, koloru ciemnobrunatnego.

Korzeń
Wrzecionowaty, cienki.

Występowanie
Pochodzi z Azji Zachodniej i Środkowej, Kaukazu oraz południowo-wschodniej i środkowej Europy. W Polsce pospolita na nizinach.

Właściwości trybuli ogrodowej

Przewód pokarmowy

Zawarty w trybuli olejek eteryczny pomaga w przypadku dolegliwości układu pokarmowego. Przyspiesza przemianę materii, stymulując trawienie, zapobiega nadmiernej fermentacji jelit, poprawia pracę pęcherzyka żółciowego i zwiększa wydzielanie soków żołądkowych. Do tego pobudza apetyt, niweluje schorzenia wątroby oraz łagodzi wzdęcia, czkawkę i gazy.

Układ moczowy i górne drogi oddechowe

Trybula łagodzi zaburzenia krążenia, działa oczyszczająco oraz wzmacnia odporność. Ma właściwości moczopędne, oczyszczające krew, działa lekko napotnie i pobudza nerki do pracy. Do tego działa wykrztuśnie i wpiera walkę z zapaleniem błony śluzowej połączonej z obfitym katarem. Zwiększa również laktację u karmiących matek. Olejek znajduje również zastosowanie w formie inhalacji, które wspierają walkę z chorobami układu oddechowego, kaszlem, grypą, astmą, przeziębieniem i gruźlicą.

Działanie antyoksydacyjne

Trybula posiada silne właściwości przeciwutleniające. Zawarte w niej lignany (korzeń) i flawonoidy (część nadziemna) mogą być wykorzystywane jako naturalne konserwanty spożywcze.

Zewnętrznie

Stosowany zewnętrznie w formie okładów wspomaga leczenie stanów zapalnych oczu, wrzodów, hemoroidów, obrzęków, czyraków, trudno gojące się rany oraz ukąszenia po owadach. Z kolei napar dodany do kąpieli reguluje wydzielanie potu i łagodzi bóle reumatyczne.

Wykorzystywany jest także w kosmetyce do obmywania twarzy, ponieważ skutecznie uelastycznia skórę i działa przeciwzmarszczkowo. Nie tylko zmniejsza widoczność zmarszczek, ale również ujędrnia i poprawia koloryt skóry. Ponadto ekstrakt z trybuli hamuje oksydację lipidów, przez co opóźnia proces starzenia.

Rośliny o podobnym działaniu

Czkawka – Koper ogrodowy
Oczyszczanie krwi – Pokrzywa zwyczajna
Konserwant naturalny – Gorczyca
Ukąszenia – Rumian rzymski
Gruźlica – Płucnica islandzka

Przeciwwskazania do stosowania trybuli

Ze względu na obecność fotouczulających kumaryn, może wywoływać uczulenie skóry podczas wystawiania na promienie słoneczne.

Pozyskiwanie

Trybulę hodować możemy na balkonie, do tego jest rośliną łatwą w uprawie. Potrzebuje ona żyznej, lekkiej ziemi, wodę i dużą ilość słońca. Pierwsze liście możemy zbierać już po 6-8 tygodniach, z kolei kończymy zbiór kiedy pojawią się pierwsze kwiaty.

Składniki aktywne

Flawonoidy – luteolina
Kumaryny – apteryna
Fitosterole
Poliacetyleny
Karotenoidy
Witamina C
Sole mineralne – żelazo i magnez
Olejek eteryczny – estragol, trans-anetol, eukaliptol
Lignany – deoksypodofilotoksyna (korzeń)

Przepisy z wykorzystaniem trybuli

Napar z trybuli

Dawkowanie:

1-3 razy dziennie.

Przygotowanie:

1 łyżka ziela, 200 ml wody.

Ziele zalewamy wrzątkiem (lub gorącym mlekiem) i parzymy pod przykryciem przez 10 minut, po czym przecedzamy. Można dodać miód dla osłody.

Nalewka z trybuli