Opis rośliny
rozwińPokrój
Osiąga wysokość 50-90 cm.
Łodyga
Naga, wyprostowana.
Liście
Wszystkie liście połyskujące. Odziomkowe i rosnące na dole łodygi z ogonkiem, trójkątne, potrójnie lub podwójnie pierzaste. Odcinki ogonkowe mają ząbkowaną krawędź. Liście łodygowe górne są drobniejsze, pochwiaste.
Kwiaty
Drobne, w kolorze zielonożółtym, zebrane w baldach złożony o 10 do 20 szypułkach.
Owoc
Podługowato jajowata rozłupnia, barwy zielonkawobrunatnej, średnicy 2,5-3 mm.
Korzeń
Palowy, o funkcji spichrzowej, najczęściej barwy białej, o zwartym, twardym miąższu.
Występowanie
Pochodzi pierwotnie ze wschodniej części strefy śródziemnomorskiej. Uprawiana w Europie i innych częściach świata jako warzywo. W Polsce rzadko występuje w formie dzikiej. Preferuje miejsca dobrze nasłonecznione. Preferuje próchniczą glebę o odczynie obojętnym.
Właściwości pietruszki zwyczajnej
Układ moczowy
Zarówno owoce jak i korzeń pietruszki działają diuretycznie i oczyszczająco na układ moczowy, wspomagając przy tym leczenie schorzeń nerek i infekcji moczowych. Zwiększają ilość wydalanego moczu oraz szkodliwych produktów przemiany materii. Pomocniczo zmniejszają ryzyko powstawania kamieni nerkowych, niwelują obrzęki, a także łagodzą stany zapalne nerek oraz pęcherza.
Przewód pokarmowy
Pietruszka obniża napięcie mięśni gładkich dróg moczowych i jelit, działając wiatropędnie i stymulująco na procesy trawienne. Delikatnie pobudza wydzielanie soków gastrycznych i żółci, a także ułatwia przyswajanie pokarmów. Pomaga w przypadku zaburzeń trawienia spowodowanych brakiem apetytu, wzdęciami oraz bólami brzucha. Zalecana jest także w przypadku przewlekłego zapalenia trzustki oraz przewlekłych chorobach wątroby.
Działanie antyoksydacyjne oraz drobnoustroje
Wyciągi z pietruszki działają silnie przeciwutleniająco, osłonowo i stymulująco na układ odpornościowy. Obniżają stężenie kwasu moczowego lekko hamując rozwój dny moczanowej , gośćca i reumatyzmu, a także chronią mózg przed stresem oksydacyjnym oraz wątrobę w przypadku cukrzycy. Do tego skutecznie zwalcza pałeczkę okrężnicy i przeciwdziała nowotworom skóry powstałym przez promieniowanie ultrafioletowe.
Dolegliwości kobiece
Pietruszka jest również dobrym środkiem oddziałującym na narządy kobiece. Łagodzi bóle menstruacyjne, pomaga wyregulować cykl miesiączkowy oraz w formie kataplazmów zalecana jest w przypadku zastoju pokarmu u kobiet karmiących.
Zewnętrznie
Stosowana zewnętrznie, dzięki właściwościom antyseptycznym oraz zawartym w surowcu olejku eterycznym, pietruszka rozjaśnia cerę i wspiera pielęgnację cery tłustej. W formie płukanki do włosów nadaje im blasku oraz chroni przed łupieżem. Pomaga również przy problemach skórnych, takich jak podrażnienie, zaczerwienienie i krwawe wybroczyny.
Rośliny o podobnym działaniu
Obrzęki – Ruszczyk kolczasty
Brak apetytu – Bylica pospolita
Reumatyzm – Chrzan pospolity
Laktacja – Trybula ogrodowa
Cera tłusta – Podbiał pospolity
Przeciwwskazania do stosowania pietruszki
Zawarty w pietruszce olejek eteryczny, w dużych ilościach i stosowany regularnie może wykazywać właściwości psychoaktywne, wzmagać skurcze macicy (działa aborcyjnie), wywołuje bóle głowy, a nawet prowadzi do utraty przytomności. W przypadku karmienia piersią lub w trakcie leczenia schorzeń dotyczących nieprawidłowego miesiączkowania skonsultować się z lekarzem. Nie podawać go dzieciom oraz osobom z zapaleniem nerek i niewydolnością nerkową lub sercową.
Osoby wrażliwe na słońce powinny zwrócić szczególną uwagę ze względu na właściwości fotouczulające.
Pozyskiwanie
Pietruszka jest bardzo prosta w obsłudze. Wystarczy posadzić w doniczce i można hodować przez cały rok. Korzeń zbieramy od połowy września i pokrojony możemy później ususzyć. Przechowywać w zamrażarce. Suszona pietruszka nadaje się już tylko do kuchni.
Składniki aktywne
rozwińKorzeń
Flawonoidy – apiina, graweobiozyd A
Furanokumaryny – bergapten, oksypeucedanina
Związki poliacetylenowe – falkarynolon i falkaryndion
Substancje śluzowe
Związki cukrowe
Sole mineralne
Olejek eteryczny (0,3%) – mirystycyna, apiol, beta-felandren
Owoce
Olejek eteryczny (3,2%) – apiol, mirystycyna, alliloczterpmetoksybenzen
Flawonoidy (1,87%) – apiina, luteolino-apiozyloglukozyd
Olej tłusty (22%) – glicerydy kwasu petroselinowego
Fitosterol
Sole mineralne
Przepisy z wykorzystaniem pietruszki
Napar z korzenia pietruszki
Dawkowanie:2-3 razy dziennie, po pół szklani między posiłkami.
Przygotowanie:1 łyżka korzenia pietruszki, 300 ml wody.
Korzeń zalewamy wrzątkiem, przykrywamy i zaparzamy przez 15 minut. Zdejmujemy przykrywkę, czekamy kolejne 10 minut, przecedzamy i pijemy.
Napar z natki pietruszki
Dawkowanie:2-3 razy dziennie.
Przygotowanie:1 łyżeczka naci pietruszki, 250 ml wody.
Pietruszkę zalać wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut. Można dodać miodu lub cytryny.
Tonik z pietruszki
Dawkowanie:Stosować w miarę potrzeby.
Przygotowanie:2 łyżki pietruszki, 1 łyżka stołowa octu jabłkowego lub soku z cytryny, 200 ml wody, butelka z ciemnego szkła.
Do gotującej się w garnku wrzącej wody wrzucamy posiekaną pietruszkę i gotujemy przez chwilę na małym ogniu, po czym odstawiamy do ostygnięcia. Następnie dodajemy sok z cytryny (lub ocet), dokładnie mieszamy i odcedzamy płyn. Na koniec przelewamy do ciemnej buteleczki, najlepiej ze sprayem.
Inne
Dawkowanie:Przygotowanie:
1# Świeżymi liśćmi możemy potrzeć ukąszenia owadów w celu załagodzenia załagodzenia świądu.