Capsicum

Papryka roczna

Zwyczajowo nazywana pieprznicą, papryka jest rośliną jednoroczną w Polsce, z kolei byliną w krajach tropikalnych. Swój pikantny smak zawdzięcza obecności kapsaicynoidom, które wbrew powszechnej opinii oddziałują na receptory języka wrażliwe na ciepło, a nie na receptory smaku. Jako jedno z nielicznych warzyw, zachowuje swoje właściwości pod wpływem duszenia i pieczenia. Owoce papryki wykorzystywane są zarówno w przemyśle spożywczym, jako przyprawa, jak i ziołolecznictwie.

Galeria

źródło: Manuel M. V.

źródło: Björn S...

źródło: Dinesh Valke

źródło: 阿橋 HQ

Opis rośliny

rozwiń

Pokrój
Osiąga wysokość od 20 do 100 cm.

Łodyga
Wzniesiona.

Liście
O kształcie od lancetowatego do jajowatego, ostro zakończone.

Kwiaty
Wyrastają pojedynczo lub po 2–3 z kątów liści. Zwisające, najczęściej w białym kolorze, rzadziej żółtawe, purpurowe lub fioletowe.

Owoc
Mało soczysta jagoda o długości 5‒12 cm, mająca grubą, skórzastą okrywę. Pusta w środku.

Występowanie
Pochodzi z tropikalnej części Ameryki Środkowej i Południowej. Obecnie uprawiana w wielu krajach, również w Polsce. Wymaga ciepłego klimatu, żyznej oraz przepuszczalnej gleby.

zwiń

Właściwości papryki rocznej

Przewód pokarmowy i układ krążenia

Papryka wykazuje dobroczynny wpływ na m.in. układ pokarmowy, działając przeciwzapalnie, antyseptycznie, łagodząc zaburzenia trawienne, wzdęcia, zaparcia oraz dzięki właściwościom drenującym organizm pobudza wydzielanie soku żołądkowego, poprawia apetyt, wspiera funkcjonowanie wątroby i chroni ją przed uszkodzeniami oraz zapobiega zwłóknieniu wątroby. Stymuluje krążenie krwi, reguluje jej ciśnienie, pomaga osobom chorym na anemię, a także chroni naczynia krwionośne przed przedwczesnym zwapnieniem. Do tego wykazuje właściwości przeciwzakrzepowe, zapobiega zatruciom pokarmowym i korzystnie wpływa na pracę serca.

Zawarta w surowcu kapsaicyna, poza nadawaniem ostrego smaku, działa także rozgrzewająco i przeciwbólowo. Podnosi poziom insuliny we krwi, obniża stężenie złego cholesterolu, łagodzi bóle głowy oraz oczyszcza drogi oddechowe, niwelując przy tym objawy przeziębienia. Do tego nasiona papryki wspierają odchudzanie, ponieważ hamują aktywność adipocytów – komórek tłuszczowych, które odpowiedzialne są za magazynowanie tłuszczu.

Nowotwory

Badania potwierdzają przeciwzapalne oraz antyoksydacyjne właściwości papryki. Dzięki kapsaicynie pieprznica hamuje rozrost komórek rakowych, uśmierca je oraz wstrzymuje rozwój naczynek krwionośnych, które żywią guz nowotworowy. Do tego blokuje przerzuty nowotworu, a także zwiększa wrażliwość guzów na chemioterapię. Przeciwrodnikowe właściwości owoców papryki przeciwdziałają rozwojowi zaćmy, chorobom układu krążenia oraz chorobie Parkinsona i Alzheimera.

Działanie znieczulające

Ekstrakty (mazidła, maści, plastry, nalewki) z papryki stosowane są zewnętrznie jako środki znieczulające lekkie bóle stawowe, mięśniowe, bóle reumatyczne i nerwobóle. Ponadto łagodzi stany zapalne korzonków nerwowych oraz wykazuje działanie rozgrzewające i bakteriobójcze.

Rośliny o podobnym działaniu

WzdęciaBylica pospolita
Naczynia krwionośneFiołek trójbarwny
Ból głowyRozchodnik ostry
ChemioterapiaRóża
Ból mięśniDzięgiel litwor

Przeciwwskazania do stosowania papryki

Kapsaicyna zawarta w papryce podrażnia błony śluzowe jamy ustnej oraz żołądka, stąd nie powinna być stosowana w przypadku osób ze schorzeniami żołądka, jelit, wątrób i nerek. Ostrą paprykę najlepiej załagodzić mlekiem, śmietaną lub jogurtem, ponieważ kapsaicynoidy rozpuszczają się w tłuszczach. Nadmierne spożywanie ostrej papryki może doprowadzić do rozwoju wrzodów gastrycznych. Papryki nie powinny spożywać (nie dotyczy innych form preparatów) również osoby cierpiące na choroby reumatyczne i artrozy. Unikać również w przypadku zapalenia skóry, otwartych ran, oparzeń oraz nadwrażliwości na kapsainocydy.

Pozyskiwanie

Zbieramy w sierpniu lub wrześniu dojrzałe, czerwone owoce (odmiana długoowocowa) i suszymy w suszarni naturalnej, w cieniu lub w suszarniach ogrzewanych w temperaturze do 35 stopni.

Składniki aktywne

rozwiń

Kapsaicynoidy (do 0,32%) – kapsaicyna, dwuhydrokapsaicyna
Karotenoidy (do 0,5%) – kapsantyna, kapsorubina, luteina, alfa- i beta-karoten
Flawonoidy – apiina, luteolino-7-glukozyd
Olejek eteryczny (do 1,25%) – limonen, linalol
Witaminy – C, E
Leukoantocyjany
Sole mineralne
Olej (do 30%) – nasiona

zwiń

Przepisy z wykorzystaniem papryki

Brak informacji

Dawkowanie:

Przygotowanie: