Opis rośliny

Pokrój
Osiąga wysokość 20-80 cm.

Łodyga
Prosto wzniesiona, rozgałęziona i szorstko owłosiona; dochodzi do 0,6 metra wysokości, a na dobrej i odpowiednio wilgotnej ziemi nawet wyżej.

Liście
Ogonkowe, naprzemianległe, słabo owłosione i wszystkie, włącznie z górnymi, pierzastodzielne, o działkach nierówno i tępo ząbkowanych.

Kwiaty
Pachnące, złocistożółte; o 4 działkach kielicha i 4 płatkach korony ułożonych na krzyż, odchylone prawie pod kątem prostym, oraz 6 pręcików (4 dłuższe i 2 krótsze) i l słupek. W czasie kwitnienia wierzchołek kwiatostanu przypomina baldachogrono i ma na obwodzie kwiaty w pełni rozwoju, a w środku kwiaty najmłodsze i pączki kwiatowe.

Owoce
Krótkie okrągławe łuszczyny, mocno odchylone na zewnątrz i szorstko owłosione. Dojrzałe łuszczyny pękają, odsłaniając błoniastą przegrodę, do której po obu stronach są przymocowane nasiona.

Nasiona
Okrągłe, koloru jasnożółtego; dojrzałe bardzo łatwo się osypują.

Korzeń
Białawy, rozgałęziony.

Występowanie
Występuje w rejonie śródziemnomorskim i w Azji. Rodzimy obszar jej występowania to Europa Południowa. Jest także uprawiana w Ameryce Północnej.

Właściwości gorczycy

Przewód pokarmowy

Swoje właściwości ziarna gorczycy białej zawdzięczają głównie wysokiej zawartości związków śluzowych, dzięki którym są skutecznym środkiem w przypadku schorzeń układu pokarmowego. Spożywanie nasion tworzy ochronną warstwę na błonie śluzowej żołądka, stymuluje trawienie i pobudza wydzielanie soku żołądkowego, co wspiera leczenie niestrawności. Zmniejsza stany zapalne oraz nieżyt żołądka i jelit, łagodzi bóle żołądka, obniża nadkwasotę i ochroni przed podrażnieniem żołądka (napar lub rozdrobnione nasiona).

Dodatkową ich właściwością jest pęcznienie, co powoduje delikatne przeczyszczenie organizmu, eliminację zaparć, w tym atonicznych oraz uczucie sytości (całe nasiona). Regularne spożywanie gorczycy usprawnia aktywność motoryczną przewodu pokarmowego, przez co jest polecana w terapiach odchudzających.

Drobnoustroje

Badania potwierdzają także przeciwbakteryjne i przeciwgrzybowe właściwości gorczycy sarepskiej. Zwalcza ona pałeczkę okrężnicy oraz pałeczkę ropy błękitnej, która wywołuje infekcje szpitalne. Do tego obniża poziom cukru we krwi, a ekstrakty z jej liści hamują stres oksydacyjny oraz rozwój katarakty (zaćma).

Zatoki

Gorczyca jest także skutecznym środkiem na zapalenie zatok, przyspieszając udrożnienie dróg oddechowych. Wystarczy wsypać nasiona gorczycy do płóciennego woreczka, podgrzać i przyłożyć do policzków i czoła.

Stawy

Gorczyca biała emituje pozytywne promieniowanie, dzięki czemu jest bardzo skutecznym środkiem w przypadku problemów ze stawami. Łagodzi stany zapalne stawów oraz przynosi ulgę w przypadku bólu mięśni, kości, stawów, pleców, stóp, przy bólach reumatycznych oraz artretycznych. Do tego wspomaga regenerację komórek oraz stymuluje wegetatywny układ nerwowy.

Rośliny o podobnym działaniu

Nadkwasota – Robinia akacjowa
Zaparcia atoniczne – Kruszyna pospolita
Pałeczka ropy błękitnej – Kozieradka pospolita
Zatoki – Lippia trójlistna
Zapalenie stawów – Czosnek niedźwiedzi

Przeciwwskazania do stosowania gorczycy

Ważne jest, aby nie przekraczać zalecanych dziennych dawek, ponieważ można podrażnić układ pokarmowy, gardło, nerki, drogi moczowe lub skórę. Unikać gorczycy powinny również osoby z chorobami tarczycy oraz osoby, które mają problem z utrzymaniem prawidłowego poziomu cukru.
Nie dla kobiet w ciąży i karmiących. Nadmiar może również wywołać biegunkę i trudności w oddychaniu.

Pozyskiwanie

Gorczyca biała ma krótki okres wegetacji i nie wymaga stosowania obornika, a zasiana wcześnie, rośnie bardzo szybko. Ze względu na nierównomierne dojrzewanie nasion, nie należy czekać ze zbiorem do pełnej ich dojrzałości. Najlepiej zbierać rano, jedno lub dwuetapowo. Musimy zadbać również o to, aby przechowywane nasiona były suche.

Składniki aktywne

Związki siarki – glukozynolaty
Olejek eteryczny – izotiocyjaniany allilu
Triterpeny
Fitosterole
Lipidy – kwas erukowy
Albumina
Polifenole – flawonoidy, kwasy fenolowe (liście)

Nasiona
śluzy (15-18%)
olej tłusty (22-35%)
glikozydy (do 2,5% synalbiny odmiana biała i do 7% synigryny odmiana czarna)

Przepisy z wykorzystaniem gorczycy

Macerat z nasion gorczycy

Dawkowanie:

Pić regularnie każdego wieczoru.

Przygotowanie:

Pół łyżeczki nasion, 200 ml wody.

Rozdrobnione nasiona gorczycy zalać i wymieszać z letnią wodą i zostawić na chwilę do spęcznienia.

Odwar z gorczycy

Dawkowanie:

Regularnie 3-4 razy dziennie.

Przygotowanie:

1 łyżka nasion, 200 ml wody.

Nasiona zalej wodą w garnku i delikatnie doprowadź do wrzenia, a następnie gotuj przez kilka minut.

Okład z gorczycy

Dawkowanie:

Stosować w miarę potrzeby.

Przygotowanie:

100g mąki gorczycznej lub rozdrobnione nasiona gorczycy, woda.

Mąkę lub nasiona wymieszać z ciepłą wodą na gęstą papkę. Rozsmarować na lnianej ściereczce i położyć na bolące miejsce nie dłużej niż 10 minut. Po zabiegu umyć miejsce ciepłą wodą.

W przypadku reumatyzmu, bólu mięśni, skręceniach i zwichnięciach wymieszać ze spirytusem.

Napar z gorczycy

Dawkowanie:

3-4 razy dziennie.

Przygotowanie:

5g nasion, ½ szklanki wody.

Nasiona zalać wodą i gotować przez 20 minut, następnie przecedzić do termosu.

Maść z gorczycy

Dawkowanie:

Smarować miejscowo wieczorem, przed snem.

Przygotowanie:

50 g gorczycy, 50 g kamfory, 10 g spirytusu, 100 g surowego białka z jajka.

Wlać spirytus i kamforę do słoika, wsypać gorczycę i dodać białko. Mieszać, dopóki nie powstanie maść. Przechowywać w lodówce, a przed zastosowaniem lekko podgrzać. Nie wcierać do całkowitego wchłonięcia, najlepiej po 20 minutach zetrzeć ręcznikiem zmoczonym w ciepłej wodzie.

Inne

Dawkowanie:
Przygotowanie:

1# Na bóle reumatyczne, mięśni i stawów sprawdza się woreczek z gorczycy. Umieść nasiona w płóciennym woreczku i przyłóż w bolące miejsce na całą noc lub zamocuj, żeby nosić w ciągu dnia. Podgrzany woreczek, przyłożony do czoła pomaga przy bólu zatok.

2# Olej z gorczycy białej ma właściwości zmiękczające i nawilżające skórę. Regularnie stosowany zmniejsza łuszczenie się skóry. Można go też wmasowywać w skórę głowy oraz włosy, żeby zapobiec wypadaniu włosów i pozbyć się łupieżu.

3# Antyoksydacyjne właściwości gorczycy potwierdzają, że może być wykorzystywana jako konserwant spożywczy.