zapalenie pochwy
-
Brzoza brodawkowata
Dzięki dużej ilości surowców zielarskich brzoza ma bardzo zróżnicowane i prozdrowotne działanie na organizm człowieka. M.in. stymuluje, wzmacnia odporność, działa jak naturalny diuretyk oraz wykorzystywana jest do produkcji ksylitolu – cukru pozyskiwanego z kory brzozy. Zielarstwo w celach leczniczych wykorzystuje przede wszystkim liście, ale także korę, sok, pąki, czy nawet występujące na pniach grzyby – błyskoporek (chaga) i białoporek podkorowy (huba brzozowa). Pozyskiwane one są zarówno z brzozy brodawkowatej, jak i brzozy białej (omszonej).
-
Nagietek lekarski
Nagietek jest rośliną pochodzącą z rejonu Morza Śródziemnego, z kolei w Polsce znaleźć ją można raczej w ogrodach, gdyż bardzo rzadko rośnie na dziko. Jest jednym z najpopularniejszych ziół stosowanych w przy stanach zapalnych i chorobach skóry. Dawniej służył jako barometr, ponieważ jeśli o godzinie 7 rano kwiaty nie były rozwinięte, to można było się spodziewać opadów deszczu. Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie i kosmetyce są jego kwiaty.
-
Pokrzywa zwyczajna
Pokrzywa jest rośliną, którą ojciec medycyny Hipokrates wyróżniał jako najskuteczniejszy lek oczyszczający krew. Dzisiaj jest również znana jako bardzo wydajny środek oczyszczający drogi moczowe oraz uznawana za jeden z naturalnych antybiotyków. Działa moczopędnie, aczkolwiek powoduje tylko niewielki wzrost ilości wydalanego moczu. Jej parzące właściwości polegają na łamaniu się włosków, którymi jest pokryta i wydzielaniu drażniącego płynu.
-
Glistnik jaskółcze ziele
Glistnik swoją pełną nazwę zawdzięcza greckiemu lekarzowi Dioskuridesowi, który zwrócił uwagę na fakt, że roślina ta zaczyna kwitnąć, gdy przylatują jaskółki, natomiast więdnie po ich odlocie. Jest przede wszystkim bardzo skutecznym środkiem niwelującym kurzajki. Glistnik zawiera trujące alkaloidy i przyjmowanie doustnie środków na jego bazie powinno być konsultowane z lekarzem. Zielarstwo wykorzystuje kwitnące części nadziemne, z kolei przemysł farmaceutyczny podziemne – korzeń oraz kłącze.
-
Przywrotnik pospolity
Przywrotnik to wieloletnia roślina lecznicza o działaniu wielokierunkowym, która przede wszystkim znalazła uznanie wśród kobiet. Medycyna ludowa stosowała go w chorobach ginekologicznych, stanach zapalnych oraz obfitych krwawieniach. Natomiast w kosmetyce doceniono jej silne właściwości ujędrniające, antycellulitowe i przeciwzmarszczkowe. Surowcem leczniczym jest ziele przywrotnika pospolitego, ale także przywrotnika polnego, który wykazuje zbliżone właściwości.
-
Jasnota biała
Inaczej pokrzywa martwa lub głucha – ze względu na fakt, że w przeciwieństwie do pokrzywy zwyczajnej, nie parzy. Pomimo bardzo podobnego wyglądu, należy też do innej rodziny roślin. W medycynie ludowej od dawna wykorzystywana była na dolegliwości kobiece, czy układu moczowego. Jest również cennym źródłem kwasów fenolowych o silnych właściwościach przeciwutleniających oraz składników mineralnych. Surowcem leczniczym są jej białe rozwinięte kwiaty. Jasnota purpurowa oraz jasnota gajowiec charakteryzują się podobnymi właściwościami leczniczymi.
-
Pięciornik kurze ziele
Kurze ziele jest jedyną odmianą pięciornika, której kwiat składa z czterech płatków. W dodatku jest rośliną o największym procentowym udziale garbników ze wszystkich roślin rosnących w Polsce. Do dzisiaj jest on wykorzystywany w medycynie ludowej jako skuteczny środek na zatrucia pokarmowe. Wszystkie pięciorniki wykazują działanie ściągające, stąd medycyna tradycyjna, w celu leczenia biegunek, stanów zapalnych czy chorób zakaźnych wykorzystywała również pięciornika rozłogowego, czy wiosennego. Surowcem leczniczym kurzego ziela jest jego kłącze.
-
Macierzanka piaskowa
Macierzanka piaskowa jest odmianą tymianku, lecz różni się delikatniejszym smakiem i cytrynową nutą. Stosowana jest do przyprawiania potraw, jest cennym składnikiem kosmetycznym (w przypadku walki z trądzikiem jest skuteczniejszy od nagietka), a ziołolecznictwo wykorzystuje ją w walce z wieloma dolegliwościami (choć działanie ma z reguły 2-, 3-krotnie słabsze od ziela tymianku). Dodaje się go do wszelkich mieszanek ziołowych mających na celu wzmocnienie organizmu, dezynfekcję oraz poprawę wyglądu skóry. Jest rośliną miododajną i ciepłolubną, przez co często odwiedzana jest przez pszczoły. Surowcem posiadającym właściwości lecznicze jest ziele macierzanki.
-
Orzech włoski
Orzech jest drzewem pochodzącym z Bliskiego Wschodu, natomiast do Polski przywędrował z Bałkanów i uprawiany jest głównie w ogrodach. Archeologia potwierdza, że stosowany był już 9000 lat temu, a Grecy nazywali je „drzewem królewskim”, ponieważ zarówno leczy jak i żywi. Wszystkie części rośliny, od korzenia, aż po skorupy i przegrody nasienne zawierają czynne substancje biologiczne. Regularne spożywanie 3-4 orzechów pozwala utrzymać właściwy poziom cholesterolu oraz z powodzeniem mogą zastąpić ryby w prawidłowej diecie. Głównym surowcem zielarskim są jego liście oraz zielona, niedojrzała naowocnia.
-
Aloes
Aloes był wykorzystywany ze względu na swoje liczne właściwości lecznicze już ponad 5000 lat temu w starożytnej Mezopotamii, Egipcie i Grecji. Z kolei współczesne badania naukowe potwierdziły prozdrowotne i lecznicze właściwości aloesu, które zawdzięcza bogactwu substancji bioaktywnych. Zawarty w nim miąższ oraz sok dostarczają organizmowi niezbędnych pierwiastków śladowych i substancji, które regulują funkcjonowanie całego organizmu, przywracają jego równowagę i poprawiają ogólny stan zdrowia. Surowcem leczniczym są liście aloesu i pozyskiwane one są z poszczególnych gatunków – aloes zwyczajny, uzbrojony, drzewiasty i inne.
-
Rzepik pospolity
W gwarze ludowej nazywany także parzydłem lub zielem wątrobowym, ze względu na swoje antyseptyczne i silnie oczyszczające właściwości lecznicze. Obecnie jest pospolicie występującym i jednym z najstarszych ziół stosowanych na polskich ziemiach. Rzepik jest także wykorzystywany w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej oraz zalecany jest mówcom i śpiewakom w celu utrzymania prawidłowej emisji głosu i wzmocnienia górnych dróg oddechowych. Surowcem leczniczym jest jego ziele. Inną odmianą wykorzystywaną w lecznictwie jest rzepik wonny, który także posiada właściwości przeciwutleniające.
-
Podbiał pospolity
Podbiał jest jedną z pierwszych roślin, które pojawiają się wraz z początkiem wiosny. Od dawna znany jest jako skuteczny lek na schorzenia górnych dróg oddechowych. Zarówno kwiaty jak i młode liście posiadają właściwości lecznicze, natomiast zbierane są w różnych odstępach czasowych. Kiedy kwiaty przekwitną i zamienią się w puszystą kulkę, dopiero wtedy roślina zaczyna wypuszczać liście. Używany jest również jako przyprawa, a dawniej był palony podobnie jak tytoń – z liści podbiału przygotowuje się papierosy, których palenie ma na celu wspomaganie leczenia uzależnienia od nikotyny.