wzdęcia
-
Chrzan pospolity
Chrzan jest byliną z rodziny kapustowatych, z tej samej rodziny co gorczyca i rzodkiewka, oraz posiada podobne właściwości. Surowcem leczniczym są m.in. liście, choć największe zastosowanie, również w kuchni, posiada jego korzeń. Za ostry smak chrzanu odpowiada synigryna, czyli glukozynolan, który skutecznie wspomaga zdrowie. Powstaje z niego izotiocyjanian allilu, który jest związkiem o działaniu antybiotycznym – stąd określenie chrzanu naturalnym antybiotykiem.
-
Pietruszka zwyczajna
Właściwości pietruszki w medycynie ludowej znane i stosowane są już od ponad 2000 lat. W tym celu stosuje się zarówno liście, owoce, jak i korzenie. Zawiera kilka razy więcej witaminy C niż owoce cytrusowe (2-3 łyżki pietruszki zaspokajają dziennie zapotrzebowanie na witaminę C) i jest jednym z najbogatszych źródeł witaminy A, potasu, wapnia, sodu, magnezu i żelaza. Do tego wystarczy przeżuwać kilka liści, czy kawałek korzenia, aby skutecznie odświeżyć oddech i zamaskować nieprzyjemny zapach, np. czosnku.
-
Bluszczyk kurdybanek
Bluszczyk (znany też pod nazwą Obłożnik) jest rośliną, która pozytywnie wpływa na pracę układu trawiennego i oddechowego. Można ją spotkać na łąkach oraz w okolicach pól. Niestety, często jest traktowana jako uporczywy chwast, choć posiada wiele właściwości prozdrowotnych. Od dawna wykorzystywana jest w polskiej jak i europejskiej medycynie ludowej. Surowcem leczniczym są zarówno kwiaty, jak i jego liście. Do tego jest również bardzo aromatyczną przyprawą.
-
Rumianek pospolity
Rumianek jest jednym z najpopularniejszych ziół w Polsce, a spotkać go można bardzo często na polach i rabatkach. Swoją popularność zawdzięcza nie tylko częstotliwości występowania, ale również sporej ilości właściwości leczniczych, chętnie stosowanych są w ziołolecznictwie. Surowcem leczniczym są jego kwiaty, które posiadają rzadko występujące w świecie roślin substancje, w tym działający przeciwalergicznie chamazulen. Należy zwrócić szczególną uwagę na niego podczas zbiorów, gdyż bardzo łatwo pomylić go z Rumianem polnym (inaczej zwanym „rzymskim”).
-
Ruta zwyczajna
Roślina zwana potocznie rutką, jest mrozoodporną rośliną, obecnie nieco zapomnianą w zielarstwie. Jest jedną z najstarszych roślin wykorzystywaną w celu leczenia cukrzycy, ponieważ dzięki obecności pochodnej guanidyny, była prekursorem grupy leków obniżających poziom cukru we krwi. Dziś, ze względu na swoje rozkurczowe właściwości, jest bardzo polecana kobietom, które odczuwają silne bóle menstruacyjne oraz jako skuteczny środek odstraszający insekty i koty.
-
Serdecznik pospolity
Serdecznik to wieloletnia i miododajna roślina, która swoją nazwę zawdzięcza, przede wszystkim pozytywnemu wpływowi na pracę serca oraz sedatywnym właściwościom. Natomiast określenia takie jak „gęsia stopa”, czy „lwi ogon” nadane jej zostały z powodu charakterystycznego kształtu liści. Istotne jest, iż nie działa on bezpośrednio na mięsień sercowy, a na układ nerwowy serca. Do tego ma dość specyficzny i nieprzyjemny zapach. Surowiec leczniczy stanowią jego części nadziemne oraz kwiaty.
-
Kalaminta
Współcześnie nieco już zapomniana i rzadko stosowana przez zielarzy roślina, powszechnie stosowana w czasach średniowiecza. Najczęściej stosowanymi gatunkami są kalaminta (inaczej czyścica) lekarska oraz kalaminta mniejsza. Jest rośliną przyprawową i korzenną, zapachem przypominającą połączenie mięty oraz oregano. Zastosowanie znajduje przede wszystkim kuchnia włoska oraz medycyna ludowa jako alternatywa dla mięty.
-
Melonowiec właściwy
Papaja (od karaibskiego słowa apapai – Owoc aniołów) jest drzewem oryginalnie pochodzącym z Meksyku, choć obecnie, jej głównym producentem są Indie. Surowcem leczniczym są jego liście oraz owoce – jagody o słodkawym, lekko kwaśnym smaku, zawierające czarne nasiona. Dzięki zawartej w owocach papainie wykorzystywana jest przede wszystkim w leczeniu schorzeń gastrycznych oraz jako ceniony składnik diet odchudzających.
-
Chropawiec wonny (Adżwan)
Ajwan jest aromatycznym kuzynem kminku zwyczajnego, spokrewnionym z kminem rzymskim i koprem ogrodowym. Jest zarówno rośliną leczniczą jak i popularną przyprawą korzenną, pochodzącą z Indii, gdzie określana jest jako ziele biskupie lub carom. Charakteryzuje się silnym, ostrym aromatem, wykorzystywanym przede wszystkim w daniach wegetariańskich, oraz właściwościami ułatwiającymi trawienie.
-
Orzech włoski
Orzech jest drzewem pochodzącym z Bliskiego Wschodu, natomiast do Polski przywędrował z Bałkanów i uprawiany jest głównie w ogrodach. Archeologia potwierdza, że stosowany był już 9000 lat temu, a Grecy nazywali je „drzewem królewskim”, ponieważ zarówno leczy jak i żywi. Wszystkie części rośliny, od korzenia, aż po skorupy i przegrody nasienne zawierają czynne substancje biologiczne. Regularne spożywanie 3-4 orzechów pozwala utrzymać właściwy poziom cholesterolu oraz z powodzeniem mogą zastąpić ryby w prawidłowej diecie. Głównym surowcem zielarskim są jego liście oraz zielona, niedojrzała naowocnia.
-
Bylica piołun
To bardzo gorzkie ziele o charakterystycznym zapachu, zwane jest także panieńskim lub psią rutą. Kojarzony jest często z wytwarzaniem wysokoprocentowego alkoholu z udziałem piołunu o nazwie absynt. Piołun stosowany był w medycynie ludowej już od stuleci, m.in. na dolegliwości pokarmowe oraz kobiece. Istotną kwestią jest w jego przypadku dawkowanie, ponieważ zawarty w olejku eterycznym tujon jest substancją trującą. Surowcem leczniczym jest ziele piołunu.
-
Rumian rzymski
Rumian rzymski, zwany także szlachetnym, należy do najpopularniejszych ziół leczniczych wykorzystywanych w Europie. Jest rośliną blisko spokrewnioną z rumiankiem pospolitym i obie należą do rodziny astrowatych. Wykazuje także podobne właściwości, lecz dzięki gorzkim substancjom aromatycznym, silniej wzmaga wydzielanie enzymów trawiennych oraz rozluźnia mięśnie gładkie. Znalazł także zastosowanie jako naturalny środek rozjaśniający blond włosy.
-
Bylica pospolita
Bylica pospolita ma bardzo podobne działanie do bylicy piołun, lecz jest słabsza, przez co bezpieczniejsza w użyciu oraz nie jest taka gorzka. Stosowana może być zarówno w lecznictwie, jak i kuchni. Wspomaga układ trawienny, niweluje bóle brzucha i działa leczniczo na wątrobę. Z kolei jako przyprawa, często dodawana jest do potraw tłustych i ciężkostrawnych, a przygotowany wcześniej napar dodany do wody bardzo skutecznie czyści lustra i kryształy. Surowcem leczniczym jest ziele bylicy pospolitej (kwitnące pędy) oraz jej korzeń.
-
Czosnek niedźwiedzi
Czosnek niedźwiedzi to zioło o właściwościach bardzo zbliżonych do tych, które posiada czosnek pospolity, lecz pod wieloma względami je przewyższa. Jego nazwa pochodzi z przekazów ludowych, ponieważ po wybudzeniu z zimowego snu, niedźwiedzie instynktownie szukają i zjadają duże ilości tej rośliny, żeby oczyścić swój organizm. Swoją sławę „naturalnego antybiotyku” zawdzięcza alliinie (aminokwas), która w wyniku rozkładu przekształca się w allicynę, wykazującą silne działanie antybiotyczne. Surowcem lekarskim są jego liście oraz rzadziej cebulki.
-
Dziurawiec zwyczajny
Dziurawiec swoją nazwę zawdzięcza liściom, ponieważ na całej powierzchni mają małe dziurki – zbiorniki olejków eterycznych, które, ze względu na hyperycynę (czerwony barwnik) po potarciu wydzielają krwistoczerwony sok. Lecznictwo ludowe do dzisiaj uznaje go za lek uniwersalny, co potwierdzają najnowsze badania kliniczne, zwłaszcza w przypadku leczenia schorzeń neurologicznych i psychicznych. Surowcem wykorzystywanym w lecznictwie są jego kwiatostany.
-
Hyzop lekarski
W dawnych wierzeniach ludowych roślina ta przedstawiana była jako symbol spokoju i równowagi, a stosowana głównie do łagodzenia agresji i chorób układu oddechowego. Swoje właściwości lecznicze, a także oczyszczające, służące rytuałom duchownym, zawdzięcza zapachowi wydzielanemu przy spalaniu suszu. Zawiera olejek eteryczny, który jest złożony z ponad 50 związków – używany przede wszystkim do aromatyzowania potraw oraz do produkcji likieru i perfum.
-
Krwawnik pospolity
Krwawnik swoją nazwę zawdzięcza właściwościom, dzięki którym potrafi on zatrzymać niewielkie krwawienia oraz stosowany był jako środek na skaleczenia. Odkrycie silnie stężonego pyłku tego surowca w grobie neandertalczyka tylko potwierdza fakt, że wykorzystywany był już od czasów prehistorycznych. Poza medycyną krwawnik znalazł również zastosowanie w kuchni jako przyprawa do zup i sosów, oraz w kosmetyce jako składnik kremów, masek i szamponów. Należy do tej samej rodziny co rumianek i posiada podobne właściwości lecznicze. Surowcem leczniczym są wysuszone kwiatostany oraz ziele.
-
Kminek zwyczajny
Kminek jest jedną z najstarszych roślin znanych ludzkości, a z jej właściwości korzystano już w czasach neolitu. Często mylony jest z kminem rzymskim i choć zwyczajowo kminek nazywany jest także kminem polnym, to należy do innego rodzaju. Poza licznymi właściwościami leczniczymi, w tym skuteczne zwalczanie kolki u niemowląt, jest także popularną aromatyczną przyprawą stosowaną w kuchni europejskiej i skandynawskiej.
-
Rzepik pospolity
W gwarze ludowej nazywany także parzydłem lub zielem wątrobowym, ze względu na swoje antyseptyczne i silnie oczyszczające właściwości lecznicze. Obecnie jest pospolicie występującym i jednym z najstarszych ziół stosowanych na polskich ziemiach. Rzepik jest także wykorzystywany w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej oraz zalecany jest mówcom i śpiewakom w celu utrzymania prawidłowej emisji głosu i wzmocnienia górnych dróg oddechowych. Surowcem leczniczym jest jego ziele. Inną odmianą wykorzystywaną w lecznictwie jest rzepik wonny, który także posiada właściwości przeciwutleniające.
-
Kolendra siewna
Kolendra, inaczej pieprz polski lub pieprzyk, jest jednym z najstarszych ziół przyprawowych uprawianych przez człowieka i wykorzystywanych zarówno w kuchni, jak i kosmetyce. Wszystkie jej części są jadalne, z kolei surowcem leczniczym stosowanym w ziołolecznictwie są jego liście oraz owoce (nasiona), głównie ze względu na swoje detoksykujące właściwości. Liście kolendry u podstawy przypominają włoską natkę pietruszki.
-
Kozieradka pospolita
Zwana inaczej koniczyną grecką, to roślina z rodziny bobowatych, która swoje zastosowanie znalazła już 6 tysięcy lat temu w Chinach jako substytut kawy. W Grecji uważano, że żucie nasion kozieradki usprawnia myślenie, stąd inna nazwa – koniczyna filozofów. Wykorzystywana jako aromatyczna przyprawa, suplement dla kulturystów, a w szczególności doceniana jest w kosmetyce ze względu na swoje właściwości wzmacniające włosy i ograniczające proces ich wypadania. Surowcem leczniczym są jej nasiona.
-
Galangal
Właściwości lecznicze Alpinii znane są od czasów medycyny ajuwerdyjskiej. Te azjatyckie byliny są mniej znanymi kuzynkami imbiru i posiadają podobne właściwości. Galangal jest także aromatyczną i wyrazistą w smaku przyprawą, która znalazła swoje zastosowanie w kuchni. Swoje lecznicze właściwości zawdzięczają przede wszystkim substancji zwanej galangina, która odchudza, reguluje poziom cukru i obniża cholesterol we krwi (najłatwiej przyswajalna jest w formie nalewki.). W Indiach wykorzystywany jest także jako dezodorant i odświeżacz oddechu. Nazwę „galangal” używa się na określenie 4 kłączy roślin: Alpinia officinarum (Galangal mniejszy), Alpinia galanga (Alpinia Lekarska/Galangal większy), Kaempferia galanga (Kencur) oraz Krachai.
-
Lawenda lekarska
Lawenda słynie ze swoich właściwości aromaterapeutycznych i stosowana była już w czasach starożytnych. Mówiono, że łagodzi agresję i przyciąga pozytywną energię. Używanie jej w formie kadzidła pomagało odstraszać owady i zapobiegało rozprzestrzenianiu się zarazy. Obecnie jest jedną z najpopularniejszych roślin wykorzystywanych w przemyśle perfumeryjnym i kosmetycznym. Wprowadza w stan ukojenia, niweluje uczucie rozedrgania i budzi pozytywne myśli. Z kolei surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie są jej kwiaty.
-
Szałwia lekarska
Szałwia jest popularną, silnie aromatyczną rośliną śródziemnomorską, która w Polsce nie występuje w stanie dzikim. Znana już w czasach starożytnych, gdzie służyła jako roślina lecznicza i magiczna, symbolizująca długowieczność, dzisiaj głównie kojarzona jest z płukankami na bóle zębów. Posiada szerokie zastosowanie w lecznictwie, kosmetyce oraz jako roślina przyprawowa. Poza szałwią lekarską medycyna tradycyjna wykorzystuje także szałwię muszkatołową oraz hiszpańską. Surowcem leczniczym są ich liście, a także kwiaty.
-
Koper ogrodowy
Koper wykorzystywany był jako roślina lecznicza już w czasach starożytnego Egiptu, a do dzisiaj prym w tej kwestii wiodą kraje skandynawskie. Stał się popularnym suplementem ze względu na swoje właściwości, przede wszystkim poprawiające trawienie, skutecznie niwelujące kolki i uspokajające niemowlęta. Najwięcej aromatu posiadają nasiona kopru, które wydzielają słodki zapach. Surowcem leczniczym wykorzystywanym w fitoterapii są jego owoce, czyli nasiona, z kolei w kuchni i przemyśle spożywczym jego ziele.
-
Lubczyk ogrodowy
Lubczyk jest rośliną leczniczą i przyprawową, która w dawnych czasach swoją popularność zawdzięczała miłosnym zdolnościom – wierzono, że zwiększa potencję i pobudza libido. Często wykorzystywany był jako składnik napojów miłosnych i dodatek do kąpieli, który miał zapewnić szczęście w miłości. Dzisiaj ziołolecznictwo potwierdza jego silne zdolności detoksykujące i wspomagające trawienie, z kolei kuchnia wykorzystuje lubczyk jako naturalne maggi. Wykorzystywane są części nadziemne (liście i nasiona) oraz jego korzenie.
-
Melisa lekarska
Melisa jest bardzo miododajną byliną o przyjemnym cytrynowych zapachu, która znana jest przede wszystkim ze swoich uspokajających i nasennych właściwości. Jej nazwa melisa, z greckiego, w dosłownym tłumaczeniu znaczy „liść dla pszczoły”. Należy do tej samej rodziny co mięta. W ziołolecznictwie wykorzystuje się całą roślinę, choć głównie jej liście, które poza wpływem na układ nerwowy, wspomagają także układ pokarmowy oraz mogą służyć jako aromatyczna przyprawa.
-
Mięta pieprzowa
Mięta jest rośliną wszechstronną, a swoje chłodzące i lekko znieczulające właściwości zawdzięcza olejkowi eterycznemu, który zawiera między innymi mentol. W starożytności uważano, że noszenie na głowie mięty pobudzało pracę mózgu i po części mieli rację, ponieważ pinen (substancja zapachowa) wspomaga pamięć. W zielarstwie najczęściej wykorzystywana jest mięta pieprzowa, ale również mięta polej oraz zielona (zwana także kłosową).
-
Gwiazdnica pospolita
Jest to bardzo ekspansywna i jadalna roślina, która w Polsce, uznawana jest za uporczywy i niechciany chwast w ogrodach, w dodatku bardzo trudny do wyplewienia. Gwiazdnica nie tylko rekultywuje wyjałowioną ziemię, ale stanowi też pożywienie dla ptactwa. W krajach takich jak Stany Zjednoczone, Anglia, czy Rosja jest ziołem bardzo chętnie używanym w ziołolecznictwie. Do dziś jest tam używana jako lek przeciwbólowy, przeciwnowotworowy i stosowany na trudno gojące się rany. Surowcem leczniczym gwiazdnicy jest jej ziele.
-
Dzięgiel litwor
Dzięgiel przez wieki był istotnym źródłem pożywienia oraz właściwości leczniczych w Skandynawii. Do dziś młode łodygi, ogonki liściowe oraz liście jadane są tam jako warzywo. Znany także pod nazwą Arcydzięgiel oraz Angelica, jest dwuletnią rośliną, która charakteryzuje się silnym i przyjemnym korzennym aromatem i smakiem, stąd swoje zastosowanie znalazł również jako przyprawa. Z kolei surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie jest przede wszystkim jego korzeń i pozyskiwany z niego olejek.
-
Mącznica lekarska
Mącznica jest niewielkim krzewem z tej samej rodziny co borówka i żurawina, i tak samo posiada właściwości lecznicze w przypadku zapalenia pęcherza moczowego. Określana jest również niedźwiedzim gronem, a jej nazwa nawiązuje do mączystego smaku owoców. Choć jagody mącznicy są jadalne, to właśnie liście są surowcem leczniczym. Z racji tego, że w Polsce grozi jej wyginięcie, jest objęta częściową ochroną gatunkową.
-
Mniszek lekarski
Mniszek lekarski (często mylony z trującym dla człowieka mleczem polnym) jest bardzo pospolitą rośliną inwazyjną, rosnącą pod koniec kwietnia na wszelakich łąkach, pastwiskach i murawach. Często odbierany jako zwykły chwast, posiada silne właściwości diuretyczne. Aby łatwo odróżnić mniszek lekarski od mlecza, wystarczy zwrócić uwagę, czy z łodygi wyrasta tylko jeden kwiat (mniszek), czy więcej (mlecze). Nie tylko koszyki kwiatowe mniszka mają właściwości prozdrowotne, ale również łodygi, liście oraz korzenie.
-
Bylica draganek
Nazywana również bylicą estragonową lub estragonem, jest aromatyczną rośliną pochodzącą z Azji Środkowej, gdzie wykorzystywana jest, zarówno jako przyprawia, jak i środek leczniczy, m.in. na dolegliwości trawienne. Jego działanie jest podobne do bylicy boże drzewko, lecz znacząco słabsze, dlatego głównie jest składnikiem różnych mieszanek. Docierając do Europy, estragon otrzymał miano króla przypraw, ponieważ znakomicie podkreśla smak każdej potrawy, nawet daniom gotowanym bez użycia soli. Najbardziej wartościowym surowcem lekarskim są jego liście.
-
Przywrotnik pospolity
Przywrotnik to wieloletnia roślina lecznicza o działaniu wielokierunkowym, która przede wszystkim znalazła uznanie wśród kobiet. Medycyna ludowa stosowała go w chorobach ginekologicznych, stanach zapalnych oraz obfitych krwawieniach. Natomiast w kosmetyce doceniono jej silne właściwości ujędrniające, antycellulitowe i przeciwzmarszczkowe. Surowcem leczniczym jest ziele przywrotnika pospolitego, ale także przywrotnika polnego, który wykazuje zbliżone właściwości.
-
Jasnota biała
Inaczej pokrzywa martwa lub głucha – ze względu na fakt, że w przeciwieństwie do pokrzywy zwyczajnej, nie parzy. Pomimo bardzo podobnego wyglądu, należy też do innej rodziny roślin. W medycynie ludowej od dawna wykorzystywana była na dolegliwości kobiece, czy układu moczowego. Jest również cennym źródłem kwasów fenolowych o silnych właściwościach przeciwutleniających oraz składników mineralnych. Surowcem leczniczym są jej białe rozwinięte kwiaty. Jasnota purpurowa oraz jasnota gajowiec charakteryzują się podobnymi właściwościami leczniczymi.
-
Pięciornik kurze ziele
Kurze ziele jest jedyną odmianą pięciornika, której kwiat składa z czterech płatków. W dodatku jest rośliną o największym procentowym udziale garbników ze wszystkich roślin rosnących w Polsce. Do dzisiaj jest on wykorzystywany w medycynie ludowej jako skuteczny środek na zatrucia pokarmowe. Wszystkie pięciorniki wykazują działanie ściągające, stąd medycyna tradycyjna, w celu leczenia biegunek, stanów zapalnych czy chorób zakaźnych wykorzystywała również pięciornika rozłogowego, czy wiosennego. Surowcem leczniczym kurzego ziela jest jego kłącze.
-
Papryka roczna
Zwyczajowo nazywana pieprznicą, papryka jest rośliną jednoroczną w Polsce, z kolei byliną w krajach tropikalnych. Swój pikantny smak zawdzięcza obecności kapsaicynoidom, które wbrew powszechnej opinii oddziałują na receptory języka wrażliwe na ciepło, a nie na receptory smaku. Jako jedno z nielicznych warzyw, zachowuje swoje właściwości pod wpływem duszenia i pieczenia. Owoce papryki wykorzystywane są zarówno w przemyśle spożywczym, jako przyprawa, jak i ziołolecznictwie.
-
Macierzanka piaskowa
Macierzanka piaskowa jest odmianą tymianku, lecz różni się delikatniejszym smakiem i cytrynową nutą. Stosowana jest do przyprawiania potraw, jest cennym składnikiem kosmetycznym (w przypadku walki z trądzikiem jest skuteczniejszy od nagietka), a ziołolecznictwo wykorzystuje ją w walce z wieloma dolegliwościami (choć działanie ma z reguły 2-, 3-krotnie słabsze od ziela tymianku). Dodaje się go do wszelkich mieszanek ziołowych mających na celu wzmocnienie organizmu, dezynfekcję oraz poprawę wyglądu skóry. Jest rośliną miododajną i ciepłolubną, przez co często odwiedzana jest przez pszczoły. Surowcem posiadającym właściwości lecznicze jest ziele macierzanki.
-
Cykoria podróżnik
Cykoria to wieloletnia roślina astrowata, która uprawiana była już w czasach starożytnych, a wspominał o niej nawet grecki lekarz i botanik Dioskurydes. Dawniej uznawano ją za roślinny lek o wszechstronnym działaniu, a obecnie stosowana jest przede wszystkim w przypadku dolegliwości układu pokarmowego oraz jako pasza dla bydła. Rozpoznać ją można po charakterystycznych lazurowych kwiatach, a surowcem zielarskim są jej liście, a także korzeń. Z kolei korzeń cykorii kawowej po odpowiednim uprażeniu, może być skutecznym substytutem kawy.
-
Centuria pospolita
Ta roślina o gorzkim smaku, została opisana w poradnikach zielarskich 23 krajów, a Rada Europy przyznała jej tytuł „Rośliny leczniczej roku 2004”. W Polsce popularnie nazywana tysiącznikiem i stosowana jest w podobnych przypadkach co goryczka żółta, lecz ma nieco słabsze działanie. Wykorzystywanym surowcem jest jej część nadziemna i znalazły swoje zastosowanie w ziołolecznictwie, kosmetyce oraz jako naturalne źródło aromatu spożywczego.
-
Bazylia pospolita
Aromatyczna roślina, której nazwa pochodzi z greckiego basileus, czyli „król”, jest popularną przyprawą w kuchni prowansalskiej oraz włoskiej. Pomimo tego, ogromną rolę odgrywa również w ziołolecznictwie, kosmetologii, a także perfumerii. Najcenniejszą substancją czynną bazylii są olejki eteryczne bogate w związki bioaktywne, witaminy i minerały. Zawiera również eugenol, który dzięki antyseptycznym i znieczulającym właściwościom, wykorzystywany jest do odkażania kanałów zębowych oraz jako składnik cementu dentystycznego.
-
Nostrzyk żółty
Jego botaniczna nazwa melilotus oznacza „Miodową koniczynę”, ponieważ jego trójdzielne liście przypominają te koniczynowe, z kolei kwiaty należą do najczęściej odwiedzanych przez pszczoły. Charakteryzuje się przyjemnym zapachem przypominającym woń świeżego siana. Jest rośliną głównie stosowaną przy problemach z układem krwionośnym, choć trzeba zwracać szczególną uwagę na dawkowanie, ponieważ zbyt duża ilość może być szkodliwa dla zdrowia. Surowcem wykorzystywanym są kwitnące części nadziemne nostrzyka. Takie same właściwości otrzymamy również z nostrzyka wyniosłego.
-
Jarzębina
Inaczej zwany jarzębem pospolitym, jak wiele roślin, wymaga odpowiedniej wiedzy, aby wykorzystać jego właściwości lecznicze. Przez zawarty kwas parasorbinowy, owoc zerwany jest dla człowieka niejadalny i musi zostać poddany działaniu wysokich lub niskich temperatur, żeby wykorzystać jego lecznicze cechy. W tym między innymi wysoką zawartość witamin i kwasów organicznych, a także za swoje właściwości odmładzające. Surowcem wykorzystywanym w medycynie naturalnej są owoce oraz kwiaty jarzębiny.
-
Kłosowiec fenkułowy
Zwany potocznie miętą meksykańską, jest wieloletnią rośliną mrozoodporną, która pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie uznawana jest za jedną z najlepszych miododajnych roślin. Wśród pszczelarzy uprawiany jest pod nazwą lofant. Ziele to jest niezwykle aromatyczne, pachnące anyżem. Swoje zastosowanie znalazł w perfumerii, produkcji mydła, aromatyzowaniu ciast i oczywiście ziołolecznictwie. Surowcem leczniczym są kwiatostany kłosowca.
-
Trybula ogrodowa
Trybula już w starożytnym Rzymie wykorzystywana była jako roślina zarówno przyprawowa jak i lecznicza. Nazywana jest także pietruszką francuską, ponieważ w VIII-wiecznej Francji intensywnie propagowano jej uprawę oraz została doceniona w kuchni francuskiej. Przy roztarciu ma słodki, lekko anyżowy aromat i smak kminu rzymskiego połączonego z pietruszką. Wyglądem przypomina bardzo toksyczny blekot pospolity, który wyróżnia się jedynie ostrym zapachem. Surowcem leczniczym są jej nasiona oraz ziele.
-
Jałowiec pospolity
Jałowiec swoją polską nazwę zawdzięcza temu, iż rośnie on na jałowych i piaszczystych terenach. Zwany kiedyś lekiem sarmatów. Jest zimozielonym krzewem, który swoją popularność zdobył dzięki bardzo skutecznym właściwościom trawiennym w dawnej ciężkostrawnej kulturze kulinarnej. Już samo żucie jego owoców poprawia pracę układu pokarmowego, z kolei dodane do dań, a zwłaszcza mięsnych (m.in. dziczyzny), podkreślają ich smak i wzbogacają aromat.