wirus opryszczki
-
Aspalat prosty (Rooibos)
Popularnie nazywany jest aspalatem prostym lub czerwoną herbatą, choć nie jest w żaden sposób spokrewniony z prawdziwym drzewem herbacianym. Napar z jego liści nie tylko posiada właściwości lecznicze, dzięki obecności przeciwutleniaczy, ale także skutecznie gasi pragnienie. Ma łagodny, słodkawy smak i ze względu na to, że roiboos nie zawiera kofeiny, może być dobrym substytutem kawy oraz herbaty. Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie są jego części nadziemne.
-
Glistnik jaskółcze ziele
Glistnik swoją pełną nazwę zawdzięcza greckiemu lekarzowi Dioskuridesowi, który zwrócił uwagę na fakt, że roślina ta zaczyna kwitnąć, gdy przylatują jaskółki, natomiast więdnie po ich odlocie. Jest przede wszystkim bardzo skutecznym środkiem niwelującym kurzajki. Glistnik zawiera trujące alkaloidy i przyjmowanie doustnie środków na jego bazie powinno być konsultowane z lekarzem. Zielarstwo wykorzystuje kwitnące części nadziemne, z kolei przemysł farmaceutyczny podziemne – korzeń oraz kłącze.
-
Owies zwyczajny
Owies już od czasów prehistorycznych był jednym z najważniejszych źródeł żywności zarówno dla ludzi jak i zwierząt. Choć stosowany głównie do wyrobu kaszy i płatków owsianych, posiada również walory lecznicze oraz kosmetyczne, o których przekonano się z czasem. W ziołolecznictwie stosuje się przede wszystkim świeże ziele owsa, a także słomę owsianą po dojrzeniu ziarna.
-
Przywrotnik pospolity
Przywrotnik to wieloletnia roślina lecznicza o działaniu wielokierunkowym, która przede wszystkim znalazła uznanie wśród kobiet. Medycyna ludowa stosowała go w chorobach ginekologicznych, stanach zapalnych oraz obfitych krwawieniach. Natomiast w kosmetyce doceniono jej silne właściwości ujędrniające, antycellulitowe i przeciwzmarszczkowe. Surowcem leczniczym jest ziele przywrotnika pospolitego, ale także przywrotnika polnego, który wykazuje zbliżone właściwości.
-
Jasnota biała
Inaczej pokrzywa martwa lub głucha – ze względu na fakt, że w przeciwieństwie do pokrzywy zwyczajnej, nie parzy. Pomimo bardzo podobnego wyglądu, należy też do innej rodziny roślin. W medycynie ludowej od dawna wykorzystywana była na dolegliwości kobiece, czy układu moczowego. Jest również cennym źródłem kwasów fenolowych o silnych właściwościach przeciwutleniających oraz składników mineralnych. Surowcem leczniczym są jej białe rozwinięte kwiaty. Jasnota purpurowa oraz jasnota gajowiec charakteryzują się podobnymi właściwościami leczniczymi.
-
Robinia akacjowa
Roślina ta wywodzi się z Ameryki Północnej i zawdzięcza swoją nazwę francuskiemu botanikowi Jean Robin’owi, który sprowadził ją do Europy na początku XVII wieku. Swoją popularność zyskała przede wszystkim dzięki pięknemu zapachowi. Aromaterapia wykorzystuje robinię w celu pobudzania zmysłów i rozwijania psychiki, ponieważ łagodzi napięcie, odpręża oraz pomaga w nauce. Jest również rośliną miododajną, bardzo cenioną przez pszczelarzy. Surowcem zielarskim są tylko kwiaty akacji, ponieważ kora, liście i nasiona są trujące.
-
Róża
Róża przede wszystkim swoją popularność zyskała w ogrodnictwie jako roślina dekoracyjna, choć już w bardzo dawnych czasach wykorzystywana była nie tylko do aromatyzowania potraw i napojów, ale także w celach leczniczych oraz wzmacniających organizm. Owoce róży pomarszczonej posiadają ponad 130 przeróżnych związków leczniczych i są rekordzistami pod względem ilości naturalnej witaminy C. Wystarczy zjeść 3 owoce róży pomarszczonej, aby zapewnić organizmowi dzienną dawkę tej witaminy. Zielarstwo wykorzystuje surowiec z kilka gatunków róży, w tym kwiaty róży damasceńskiej, suszone owoce róży rdzawej oraz owoce pozorne róży dzikiej (do 6% wit. C) i girlandowej (do 10% wit. C).
-
Dziewanna
Ze względu na swój charakterystyczny wygląd, czyli wyrastające żółte kwiaty na końcu długiej, prostej łodygi, nazywana była „świecą królewską”. Już w starożytności wykorzystywana była jako lek na biegunkę, skurcze żołądka i chroniczny kaszel (jest składnikiem słynnej wykrztuśnej mieszanki ziołowej). Surowcem lekarskim dziewanny są jej kwiatostany oraz niekiedy liście. Jest rośliną dwuletnią, gdzie w pierwszym roku wytwarza liście, a w drugim kwiaty. Działanie lecznicze dostarczają 3 gatunki dziewanny: wielkokwiatowa, drobnokwiatowa oraz kutnerowa.
-
Wąkrota azjatycka (Gotu kola)
Zwyczajowo nazywana Gotu Kola, jest adaptogenem powszechnie wykorzystywanym w chińskiej medycynie naturalnej oraz indyjskiej – Ajurwedzie – gdzie doceniany jest za swoje odmładzające właściwości, a także pozytywny wpływ pamięć, koncentrację oraz funkcjonowanie mózgu. Rosnąca i zbierana dziko, przede wszystkim w Kenii i na Madagaskarze (większość preparatów produkowanych jest tych miejscach), wąkrota azjatycka uważana jest za zioło długowieczności.
-
Hyzop lekarski
W dawnych wierzeniach ludowych roślina ta przedstawiana była jako symbol spokoju i równowagi, a stosowana głównie do łagodzenia agresji i chorób układu oddechowego. Swoje właściwości lecznicze, a także oczyszczające, służące rytuałom duchownym, zawdzięcza zapachowi wydzielanemu przy spalaniu suszu. Zawiera olejek eteryczny, który jest złożony z ponad 50 związków – używany przede wszystkim do aromatyzowania potraw oraz do produkcji likieru i perfum.
-
Baobab afrykański
Baobab według afrykańskich wierzeń, jest drzewem posadzonym na opak. Dzięki bardzo
wysokiemu stężeniu witaminy C i zdolnościom przeciwutleniającym, uznano go za kolejny superfood. Wykorzystuje się wszystkie jego elementy – kora, liście, nasiona oraz owoce. Stanowi on cenny surowiec odżywczy, a także leczniczy. Zawiera kwas cytrynowy, który nadaje mu kwaskowaty posmak. Jest również stosowany jako naturalny konserwant. -
Kruszyna pospolita (i Szakłak pospolity)
Ten miododajny krzew swoją nazwę zawdzięcza łamliwym i bardzo kruchym gałązkom. Warto umieć ją poprawnie zidentyfikować, ponieważ jej owoce, przypominające jagody, są trujące (do spożycia tylko po obróbce termicznej). Surowcem leczniczym w przypadku kruszyny jest tylko kora. Dzięki swoim właściwościom jest bardzo skutecznym lekiem na problemy z zaparciami. Jest spokrewniona z szakłakiem pospolitym, który wykorzystywany jest leczniczo w identyczny sposób i w przy takich samych przypadkach.
-
Melisa lekarska
Melisa jest bardzo miododajną byliną o przyjemnym cytrynowych zapachu, która znana jest przede wszystkim ze swoich uspokajających i nasennych właściwości. Jej nazwa melisa, z greckiego, w dosłownym tłumaczeniu znaczy „liść dla pszczoły”. Należy do tej samej rodziny co mięta. W ziołolecznictwie wykorzystuje się całą roślinę, choć głównie jej liście, które poza wpływem na układ nerwowy, wspomagają także układ pokarmowy oraz mogą służyć jako aromatyczna przyprawa.
-
Pięciornik kurze ziele
Kurze ziele jest jedyną odmianą pięciornika, której kwiat składa z czterech płatków. W dodatku jest rośliną o największym procentowym udziale garbników ze wszystkich roślin rosnących w Polsce. Do dzisiaj jest on wykorzystywany w medycynie ludowej jako skuteczny środek na zatrucia pokarmowe. Wszystkie pięciorniki wykazują działanie ściągające, stąd medycyna tradycyjna, w celu leczenia biegunek, stanów zapalnych czy chorób zakaźnych wykorzystywała również pięciornika rozłogowego, czy wiosennego. Surowcem leczniczym kurzego ziela jest jego kłącze.
-
Mięta pieprzowa
Mięta jest rośliną wszechstronną, a swoje chłodzące i lekko znieczulające właściwości zawdzięcza olejkowi eterycznemu, który zawiera między innymi mentol. W starożytności uważano, że noszenie na głowie mięty pobudzało pracę mózgu i po części mieli rację, ponieważ pinen (substancja zapachowa) wspomaga pamięć. W zielarstwie najczęściej wykorzystywana jest mięta pieprzowa, ale również mięta polej oraz zielona (zwana także kłosową).