moczopędne

Robinia akacjowa
Roślina ta wywodzi się z Ameryki Północnej i zawdzięcza swoją nazwę francuskiemu botanikowi Jean Robin’owi, który sprowadził ją do Europy na początku XVII wieku. Swoją popularność zyskała przede wszystkim dzięki pięknemu zapachowi. Aromaterapia wykorzystuje robinię w celu pobudzania zmysłów i rozwijania psychiki, ponieważ łagodzi napięcie, odpręża oraz pomaga w nauce. Jest również rośliną miododajną, bardzo cenioną przez pszczelarzy. Surowcem zielarskim są tylko kwiaty akacji, ponieważ kora, liście i nasiona są trujące.
Łopian większy
Łopian znalazł zastosowanie nie tylko w ziołolecznictwie, ale także w kosmetyce oraz jako warzywo. Olej łopianowy stał się skutecznym środkiem na wypadające włosy. Potocznie często nazywany „rzepem” ze względu na swoje przyczepne właściwości. Kwiaty łopianu tworzą charakterystyczne koszyki otoczone małymi haczykami, które przyczepiają się do sierści zwierząt i rozsiewają nasiona. W Polsce spotkać można głównie 3 gatunki tej rośliny – Łopian większy, pajęczynowaty, oraz mniejszy. Surowcem leczniczym jest jego korzeń oraz niekiedy liście.
Mniszek lekarski
Mniszek lekarski (często mylony z trującym dla człowieka mleczem polnym) jest bardzo pospolitą rośliną inwazyjną, rosnącą pod koniec kwietnia na wszelakich łąkach, pastwiskach i murawach. Często odbierany jako zwykły chwast, posiada silne właściwości diuretyczne. Aby łatwo odróżnić mniszek lekarski od mlecza, wystarczy zwrócić uwagę, czy z łodygi wyrasta tylko jeden kwiat (mniszek), czy więcej (mlecze). Nie tylko koszyki kwiatowe mniszka mają właściwości prozdrowotne, ale również łodygi, liście oraz korzenie.
Brzoza brodawkowata
Dzięki dużej ilości surowców zielarskich brzoza ma bardzo zróżnicowane i prozdrowotne działanie na organizm człowieka. M.in. stymuluje, wzmacnia odporność, działa jak naturalny diuretyk oraz wykorzystywana jest do produkcji ksylitolu – cukru pozyskiwanego z kory brzozy. Zielarstwo w celach leczniczych wykorzystuje przede wszystkim liście, ale także korę, sok, pąki, czy nawet występujące na pniach grzyby – błyskoporek (chaga) i białoporek podkorowy (huba brzozowa). Pozyskiwane one są zarówno z brzozy brodawkowatej, jak i brzozy białej (omszonej).
Pietruszka zwyczajna
Właściwości pietruszki w medycynie ludowej znane i stosowane są już od ponad 2000 lat. W tym celu stosuje się zarówno liście, owoce, jak i korzenie. Zawiera kilka razy więcej witaminy C niż owoce cytrusowe (2-3 łyżki pietruszki zaspokajają dziennie zapotrzebowanie na witaminę C) i jest jednym z najbogatszych źródeł witaminy A, potasu, wapnia, sodu, magnezu i żelaza. Do tego wystarczy przeżuwać kilka liści, czy kawałek korzenia, aby skutecznie odświeżyć oddech i zamaskować nieprzyjemny zapach, np. czosnku.
Rozmaryn lekarski
Rozmaryn jest podkrzewem dziko rosnącym w rejonach basenu Morza Śródziemnego (łac. Rosmarinus – „rosa od morza”). Swoje szerokie zastosowanie odnalazł w świecie medycyny, kosmetologii, aromaterapii oraz sztuce kulinarnej. Wykazuje najwyższą aktywność przeciwutleniającą spośród 39 roślin zielarskich i aż 40-krotnie wyższy potencjał od warzyw i owoców. Wykorzystywane są jego liście i kwiaty, które zalecane są m.in. do rozgrzania organizmu, poprawy krążenia mózgowego, czy koncentracji.
Szparag lekarski
Słowem „szparag” określa się roślinę oraz jadalne pędy, z których jadana jest tylko końcówka łodygi razem z pąkiem kwiatowym. Z kolei owocem jest okrągła jagoda, która po dojrzeniu przybiera czerwony kolor. Szparag uznawany jest za jeden z najpopularniejszych afrodyzjaków, jest niskokaloryczny, przez co wspiera odchudzanie, wzmacnia odporność, a także odpowiada za prawidłowy rozwój płodu. Do tego posiada najwyższą zawartość glutationu, czyli jednego z najsilniejszych deoksydantów i substancji antyrakotwórczych.
Bambus trzcinowaty
Bambus wykorzystywany jest zarówno w kuchni, kosmetyce, budownictwie, jak i medycynie ludowej w krajach azjatyckich od tysiącleci. Istnieje ponad 130 gatunków bambusa i jest najszybciej rosnącą trawą na świecie – nawet do 1 metra dziennie. Kwitnienie i obumieranie danego gatunku występuje jednocześnie na całym świecie, niezależnie od warunków wzrostu. Z powodzeniem wytwarza się z nich meble, naczynia, mosty, czy chaty. Do tego żadna roślina nie zawiera tylu substancji czynnych co bambus, a jest ich 520 (żeń-szeń – 240).
Bukko brzozowe
Zwany także „Buchu” jest wiecznie zielonym krzewem pochodzącym z regionu Cap w południowej Afryce, gdzie od dawna wykorzystywany jest jako surowiec leczniczy. Jego liście zawierają aromatyczny olejek eteryczny o zapachu podobnym do czarnej porzeczki i stosowany jest w aromaterapii oraz przemyśle perfumeryjnym. Bukko cenione jest przede wszystkim za swój pozytywny i wielokierunkowy wpływ na układ moczowy. Ziołolecznictwo także wykorzystuje do tego celu jego liście.
Rozchodnik ostry
Ziele to jest rozpoznawalne dzięki jaskrawożółtym kwiatom i często wykorzystywane jest jako roślina ozdobna, głównie sadzona na rabatach, czy skalniakach. Rozchodnik swoją nazwę zawdzięcza charakterystycznemu, ostremu smakowi liści, które po okresie przekwitania opadają lub stają się białe i papierowate. Surowcem zielarskim jest kwitnące ziele. Choć w dużych dawkach jest rośliną trującą, to warto zastosować ją do produkcji miodu gruszkowego o fantastycznych właściwościach leczących bóle głowy.
Chaber bławatek
Ta miododajna roślina swoją nazwę zawdzięcza kwiatom w kolorze chabrowym, który dodatkowo przyciąga owady zapylające. Jej surowcem leczniczym są kwiaty, popularnie wykorzystywane w leczeniu chorób oczu i układu moczowego, jak również w kosmetyce (problemy skórne) oraz jako źródło naturalnego niebieskiego barwnika. Jest to dziko rosnący w całej Europie kwiat, choć w niektórych rejonach jest już zagrożony wyginięciem, ze względu na stosowanie pestycydów.
Wiązówka błotna
Wiązówka nazywana jest inaczej „ludową aspiryną” ze względu na fakt, że jest naturalną alternatywą dla wytworzonych sztucznie salicylanów. Jest miododajną byliną, która rośnie głównie na terenach podmokłych. Roślina ta ma szerokie zastosowanie także w kosmetyce, zwłaszcza przy uciążliwym trądziku oraz trudno gojących się ranach. Do tego wykorzystywana jest w przemyśle alkoholowym jako aromatyzator, z racji swojego migdałowego zapachu. Surowcem wykorzystywanym w lecznictwie są kwiaty. Stosować w tym celu możemy zarówno wiązówkę błotną, jak i bulwkową.
Bylica piołun
To bardzo gorzkie ziele o charakterystycznym zapachu, zwane jest także panieńskim lub psią rutą. Kojarzony jest często z wytwarzaniem wysokoprocentowego alkoholu z udziałem piołunu o nazwie absynt. Piołun stosowany był w medycynie ludowej już od stuleci, m.in. na dolegliwości pokarmowe oraz kobiece. Istotną kwestią jest w jego przypadku dawkowanie, ponieważ zawarty w olejku eterycznym tujon jest substancją trującą. Surowcem leczniczym jest ziele piołunu.
Perz właściwy
Perz jest pospolitą rośliną występującą na całej półkuli północnej, a surowcem leczniczym jest jego kłącze oraz korzeń. Nazywany jest także zagłuszczycą, ponieważ jest to „chwast”, którego nie tak łatwo pozbyć się z ogrodu. Do myślenia daje także jego inne określenie „psia pasza”, ponieważ zarówno psy jak i inne zwierzęta jedzą go ze względu na właściwości lecznicze. Poza lecznictwem wykorzystywany był także do wypiekania chleba oraz piwowarstwa.
Skrzyp polny
Skrzyp jest jedną z najstarszych prymitywnych roślin na świecie, która pojawiła się na Ziemi około 300 milionów lat temu. Obecnie można wyróżnić około 50 gatunków tej rośliny, ale tylko ta odmiana posiada właściwości lecznicze. Zdolności te w szczególności stosowane są w kosmetyce, zwłaszcza dzięki dobroczynnym działaniom skrzypu na cerę, włosy i paznokcie. Roślina ta dzięki swoim właściwościom i wysokiej zawartości krzemu znana jest też pod nazwą „trawa cynowa”. Surowcem zielarskim skrzypu są jego pędy płonne.
Stokrotka pospolita
Jest to jedna z pierwszych roślin, która pojawia się na trawnikach wraz z nadejściem wiosny i kwitnie aż to późnej jesieni. Jej płatki rozchylają się o wschodzie słońca i zamykają, gdy zapada zmierzch. Choć ich wygląd jest dość niepozorny, to właściwości, jakie posiada, są skuteczne i wszechstronne, zarówno te zdrowotne jak i kosmetyczne.
Dzięgiel litwor
Dzięgiel przez wieki był istotnym źródłem pożywienia oraz właściwości leczniczych w Skandynawii. Do dziś młode łodygi, ogonki liściowe oraz liście jadane są tam jako warzywo. Znany także pod nazwą Arcydzięgiel oraz Angelica, jest dwuletnią rośliną, która charakteryzuje się silnym i przyjemnym korzennym aromatem i smakiem, stąd swoje zastosowanie znalazł również jako przyprawa. Z kolei surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie jest przede wszystkim jego korzeń i pozyskiwany z niego olejek.
Seler zwyczajny
Seler zwyczajny jest często podstawowym składnikiem wielu diet odchudzających oraz oczyszczających organizm. Dzięki wysokiej zawartości składników odżywczych wykorzystywany jest jako warzywo, roślina lecznicza, składnik kosmetyczny, a także jako aromatyczny dodatek do dań. Posiada około 16 kcal na 100g, przyspiesza metabolizm i z powodzeniem może zastąpić sól. W Polsce najczęściej uprawiany i stosowany jest seler korzeniowy oraz naciowy. Ziołolecznictwo wykorzystuje głównie owoce (nasiona), liście, ogonki liściowe oraz korzeń selera.
Porzeczka czarna
Porzeczka jest rośliną leczniczą ze szczególnie wysoką zawartością antyoksydantów oraz witamin (zwłaszcza witaminy C i A), więc jest doskonałym rozwiązaniem na wzmocnienie odporności organizmu, a także środkiem zapobiegającym chorobom oczu, np. zaćmy. Wystarczy 100g jej owoców, aby zaspokoić aż 260% dziennego zapotrzebowania na witaminę C. Surowcem leczniczym są zarówno jej owoce, jak i liście. W Polsce dzika porzeczka jest pod ścisłą ochroną, dlatego pozyskać ją można tylko z upraw.
Mącznica lekarska
Mącznica jest niewielkim krzewem z tej samej rodziny co borówka i żurawina, i tak samo posiada właściwości lecznicze w przypadku zapalenia pęcherza moczowego. Określana jest również niedźwiedzim gronem, a jej nazwa nawiązuje do mączystego smaku owoców. Choć jagody mącznicy są jadalne, to właśnie liście są surowcem leczniczym. Z racji tego, że w Polsce grozi jej wyginięcie, jest objęta częściową ochroną gatunkową.
Owies zwyczajny
Owies już od czasów prehistorycznych był jednym z najważniejszych źródeł żywności zarówno dla ludzi jak i zwierząt. Choć stosowany głównie do wyrobu kaszy i płatków owsianych, posiada również walory lecznicze oraz kosmetyczne, o których przekonano się z czasem. W ziołolecznictwie stosuje się przede wszystkim świeże ziele owsa, a także słomę owsianą po dojrzeniu ziarna.
Wrzos zwyczajny
Jest jedynym przedstawicielem gatunku rośliny wieloletniej z rodzaju wrzos należącej do rodziny wrzosowatych. Wykorzystywany jest jako roślina lecznicza, miododajna oraz ozdobna. Surowcem leczniczym wrzosu jest jego ziele oraz kwiaty. Co ciekawe, im wyżej znajduje się dany wrzos względem poziomu morza tym większe jest stężenie polifenoli w surowcu. Sposób w jaki kwitnie, pozwala przewidzieć, jaka będzie jesień oraz zima – gdy kwiaty rozwijają się w dolnej części krzewinki, można spodziewać się długiej i ciepłej jesieni. Z kolei mrozy nastąpią dopiero z początkiem lutego.
Bez czarny
Jest jedną z najstarszych roślin wykorzystywanych w lecznictwie. Ze względu na to, że wszystkie składniki tej rośliny mają ogromne znaczenie i są wykorzystywane w leczeniu, często nazywany był „apteką dla biednych ludzi”. Częściami wykorzystywanymi są kwiaty, owoce oraz kora. Jego owoce mają odmienne właściwości lecznicze niż kwiaty, natomiast w kuchni używane są oba surowce. Stosowany był również do farbowania włosów, a korzenie gotowane w winie miały pomagać na ukąszenia węży.
Strączyniec (Senes wąskolistny)
Roślina powszechnie w Polsce znana pod nazwą „senes”. Pochodzi z Egiptu, gdzie głównie spotkać ją można w dorzeczu Nilu. Surowcem zielarskim są jego liście oraz owoce (strąki), pozyskiwane jest z dwóch gatunków strączyńca – ostrolistnego oraz wąskolistnego. Różnica między nimi polega głównie na długości liścia oraz łodygi. Liście strączyńca są najczęściej wykorzystywanym, naturalnym środkiem przeczyszczającym.
Borówka czernica
Popularnie i regionalnie nazywana często jagodą, należy do najstarszych znanych leków stosowanych w północnej i środkowej Europie. Surowcem leczniczym są liście borówki oraz owoce pozyskiwane ze stanu naturalnego. Posiada wysoką zawartość przeciwutleniaczy oraz składników bioaktywnych i zaliczana jest do tzw. superfoods. Jest skutecznym środkiem m.in. na rozstroje żołądka, dyzenterię, czy robaczycę (tylko surowe owoce), który podawać można już od maleńkości. Wykorzystywana jest także do poprawy wzroku i leczenia „kurzej ślepoty”.
Płucnica islandzka
Płucnica jest efektem symbiozy pomiędzy grzybem, a mikroskopijnym porostem. Naturalnie występuje i zbierana jest przede wszystkim w Bułgarii, Rosji, Rumunii, a także w Polsce, gdzie popularnie nazywana jest porostem (lub tarczownicą) islandzkim i jest pod ochroną. Jak nazwa mogłaby sugerować, jest ona od XVII wieku stosowana przy chorobach górnych dróg oddechowych, ale też w przypadku problemów trawiennych oraz skórnych. Surowcem zielarskim porostu jest jego plecha w formie ususzonej.
Rumian rzymski
Rumian rzymski, zwany także szlachetnym, należy do najpopularniejszych ziół leczniczych wykorzystywanych w Europie. Jest rośliną blisko spokrewnioną z rumiankiem pospolitym i obie należą do rodziny astrowatych. Wykazuje także podobne właściwości, lecz dzięki gorzkim substancjom aromatycznym, silniej wzmaga wydzielanie enzymów trawiennych oraz rozluźnia mięśnie gładkie. Znalazł także zastosowanie jako naturalny środek rozjaśniający blond włosy.
Śliwa tarnina
Tarnina jest jedną z pierwszych zakwitających roślin oraz należy do jednych z najstarszych roślin używanych przez człowieka. Choć w fitoterapii wykorzystuje się głównie owoce (tzw. tarki) tego ciernistego krzewu, to warto również przyjrzeć się właściwościom leczniczym jego kwiatów, liści oraz kory. Nie należy jednak spożywać pestek znajdujących się w owocach, gdyż są cierpkie w smaku i przede wszystkim trujące.
Dziurawiec zwyczajny
Dziurawiec swoją nazwę zawdzięcza liściom, ponieważ na całej powierzchni mają małe dziurki – zbiorniki olejków eterycznych, które, ze względu na hyperycynę (czerwony barwnik) po potarciu wydzielają krwistoczerwony sok. Lecznictwo ludowe do dzisiaj uznaje go za lek uniwersalny, co potwierdzają najnowsze badania kliniczne, zwłaszcza w przypadku leczenia schorzeń neurologicznych i psychicznych. Surowcem wykorzystywanym w lecznictwie są jego kwiatostany.
Jałowiec pospolity
Jałowiec swoją polską nazwę zawdzięcza temu, iż rośnie on na jałowych i piaszczystych terenach. Zwany kiedyś lekiem sarmatów. Jest zimozielonym krzewem, który swoją popularność zdobył dzięki bardzo skutecznym właściwościom trawiennym w dawnej ciężkostrawnej kulturze kulinarnej. Już samo żucie jego owoców poprawia pracę układu pokarmowego, z kolei dodane do dań, a zwłaszcza mięsnych (m.in. dziczyzny), podkreślają ich smak i wzbogacają aromat.
Rzepik pospolity
W gwarze ludowej nazywany także parzydłem lub zielem wątrobowym, ze względu na swoje antyseptyczne i silnie oczyszczające właściwości lecznicze. Obecnie jest pospolicie występującym i jednym z najstarszych ziół stosowanych na polskich ziemiach. Rzepik jest także wykorzystywany w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej oraz zalecany jest mówcom i śpiewakom w celu utrzymania prawidłowej emisji głosu i wzmocnienia górnych dróg oddechowych. Surowcem leczniczym jest jego ziele. Inną odmianą wykorzystywaną w lecznictwie jest rzepik wonny, który także posiada właściwości przeciwutleniające.
Lipa
Lipa jest jednym z ulubionych drzew wśród pszczół jeśli chodzi o dostarczycieli nektaru, a miód lipowy zaliczany jest do jednego z najbardziej wartościowych. Na całym świecie znana jest głównie ze swoich uspokajających właściwości oraz jako domowe lekarstwo na przeziębienie. Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie są jej kwiatostany oraz pąki. Pozyskiwane są najczęściej z 3 gatunków lipy – szerokolistnej, drobnolistnej oraz holenderskiej, która jest skrzyżowaniem dwóch poprzednich.
Trybula ogrodowa
Trybula już w starożytnym Rzymie wykorzystywana była jako roślina zarówno przyprawowa jak i lecznicza. Nazywana jest także pietruszką francuską, ponieważ w VIII-wiecznej Francji intensywnie propagowano jej uprawę oraz została doceniona w kuchni francuskiej. Przy roztarciu ma słodki, lekko anyżowy aromat i smak kminu rzymskiego połączonego z pietruszką. Wyglądem przypomina bardzo toksyczny blekot pospolity, który wyróżnia się jedynie ostrym zapachem. Surowcem leczniczym są jej nasiona oraz ziele.
Fiołek trójbarwny
Popularnie nazywany bratkiem ogrodowym, jest gatunkiem fiołka bezwonnego. Jest rośliną wykorzystywaną zarówno w ziołolecznictwie, jak i w przemyśle kosmetycznym, m.in. ze względu na jego skutecznie właściwości przeciwtrądzikowe. Surowcem leczniczym są jego nadziemne części kwitnące. Fiołek polny oraz wonny mają podobne właściwości, ale są mniej wartościowe i wykazują słabsze działanie. Fiołek wonny wykorzystywany jest bardziej w przemyśle perfumeryjnym.
Ruszczyk kolczasty
Znany także pod nazwą Myszopłoch kolczasty, jest kolczastym, zimozielonym podkrzewem. Jego polska nazwa nawiązuje do sztywnych i ostrych liści, którymi obkładano żywność, aby uchronić ją przed gryzoniami. Medycyna ludowa wykorzystuje go przede wszystkim ze względu na dolegliwości układu krążenia, a dawniej wchodził w skład „syropu pięciu korzeni”, który był popularnym lekiem diuretycznym. W krajach śródziemnomorskich młode pędy spożywane są jak szparagi, a nasiona służyły jako substytut kawy. Surowcem zielarskim są jego korzenie oraz kłącze.
Sosna zwyczajna
Sosna jest drzewem iglastym o najskuteczniejszych właściwościach pochłaniających szkodliwe dla zdrowia pyły odpowiadające za pogarszanie się jakości powietrza. Już sam dłuższy spacer wśród drzew sosnowych wpływa leczniczo na płuca i oskrzela, dzięki zawartemu w sosnach olejkowi lotnemu. Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie jest kora sosny nadmorskiej, aromatyczna żywica (olejek terpentynowy), pąki sosny zwyczajnej oraz pozyskiwany z nich olejek eteryczny. Używane głównie do leczenia chorób oddechowych.
Cykoria podróżnik
Cykoria to wieloletnia roślina astrowata, która uprawiana była już w czasach starożytnych, a wspominał o niej nawet grecki lekarz i botanik Dioskurydes. Dawniej uznawano ją za roślinny lek o wszechstronnym działaniu, a obecnie stosowana jest przede wszystkim w przypadku dolegliwości układu pokarmowego oraz jako pasza dla bydła. Rozpoznać ją można po charakterystycznych lazurowych kwiatach, a surowcem zielarskim są jej liście, a także korzeń. Z kolei korzeń cykorii kawowej po odpowiednim uprażeniu, może być skutecznym substytutem kawy.
Nostrzyk żółty
Jego botaniczna nazwa melilotus oznacza „Miodową koniczynę”, ponieważ jego trójdzielne liście przypominają te koniczynowe, z kolei kwiaty należą do najczęściej odwiedzanych przez pszczoły. Charakteryzuje się przyjemnym zapachem przypominającym woń świeżego siana. Jest rośliną głównie stosowaną przy problemach z układem krwionośnym, choć trzeba zwracać szczególną uwagę na dawkowanie, ponieważ zbyt duża ilość może być szkodliwa dla zdrowia. Surowcem wykorzystywanym są kwitnące części nadziemne nostrzyka. Takie same właściwości otrzymamy również z nostrzyka wyniosłego.
Krwawnik pospolity
Krwawnik swoją nazwę zawdzięcza właściwościom, dzięki którym potrafi on zatrzymać niewielkie krwawienia oraz stosowany był jako środek na skaleczenia. Odkrycie silnie stężonego pyłku tego surowca w grobie neandertalczyka tylko potwierdza fakt, że wykorzystywany był już od czasów prehistorycznych. Poza medycyną krwawnik znalazł również zastosowanie w kuchni jako przyprawa do zup i sosów, oraz w kosmetyce jako składnik kremów, masek i szamponów. Należy do tej samej rodziny co rumianek i posiada podobne właściwości lecznicze. Surowcem leczniczym są wysuszone kwiatostany oraz ziele.
Jarzębina
Inaczej zwany jarzębem pospolitym, jak wiele roślin, wymaga odpowiedniej wiedzy, aby wykorzystać jego właściwości lecznicze. Przez zawarty kwas parasorbinowy, owoc zerwany jest dla człowieka niejadalny i musi zostać poddany działaniu wysokich lub niskich temperatur, żeby wykorzystać jego lecznicze cechy. W tym między innymi wysoką zawartość witamin i kwasów organicznych, a także za swoje właściwości odmładzające. Surowcem wykorzystywanym w medycynie naturalnej są owoce oraz kwiaty jarzębiny.
Kminek zwyczajny
Kminek jest jedną z najstarszych roślin znanych ludzkości, a z jej właściwości korzystano już w czasach neolitu. Często mylony jest z kminem rzymskim i choć zwyczajowo kminek nazywany jest także kminem polnym, to należy do innego rodzaju. Poza licznymi właściwościami leczniczymi, w tym skuteczne zwalczanie kolki u niemowląt, jest także popularną aromatyczną przyprawą stosowaną w kuchni europejskiej i skandynawskiej.
Babka lancetowata
Babka lancetowata jest rośliną jednoroczną, która dzięki swoim zdolnościom dostosowywania się do przeróżnych warunków, rośnie dziko na niemalże każdej łące i polu. Jej wytrzymałość potwierdza również fakt, że stosowana była już w starożytności jako okłady na rany, opuchliznę i ukąszenia. Surowcem leczniczym są liście, choć należy zachować ostrożność, ponieważ można ją łatwo pomylić z naparstnicą wełnistą, która ma podobne liście, lecz jest toksyczną rośliną dla naszego serca.
Koniczyna łąkowa
Określana czasem koniczyną czerwoną, jest rośliną pastewną, która głównie kojarzona jest ze szczęściem. W ziołolecznictwie uznawana jest za nieocenioną pomoc w dolegliwościach kobiecych, skórnych oraz górnych dróg oddechowych. Obecne badania nad jej właściwościami potwierdzają, iż może być z powodzeniem stosowana jako suplement zamiast hormonalnej terapii zastępczej u kobiet w okresie menopauzy. Surowcem wykorzystywanym w lecznictwie są jej kwiaty.
Lubczyk ogrodowy
Lubczyk jest rośliną leczniczą i przyprawową, która w dawnych czasach swoją popularność zawdzięczała miłosnym zdolnościom – wierzono, że zwiększa potencję i pobudza libido. Często wykorzystywany był jako składnik napojów miłosnych i dodatek do kąpieli, który miał zapewnić szczęście w miłości. Dzisiaj ziołolecznictwo potwierdza jego silne zdolności detoksykujące i wspomagające trawienie, z kolei kuchnia wykorzystuje lubczyk jako naturalne maggi. Wykorzystywane są części nadziemne (liście i nasiona) oraz jego korzenie.